İçindekiler
Miras Hukuku Nedir? Miras Hukuku Avukatı Neden Önemlidir?
Miras hukuku gerçek kişilerin ölümünün ardından mirasa konu olan mallarının yasal ve diğer (atanmış) mirasçılar arasından nasıl paylaştıracağını, borçlarının ne şekilde ve ne zaman ödeneceğini düzenleyen bir özel hukuk dalıdır. Bu nedenle de miras davaları çok sık karşılaşılan ve karışık dava türlerinden biridir. Miras hukuku avukatı da kişi öldüğünde ya da kişilerin gaipliğine karar verildiğinde mallarının nasıl paylaşılacağı, vasiyetnamenin hazırlanması ve uygulanması, vasiyetnamenin iptal edilmesi, veraset ilamı alınması, mirastan feragat sözleşmesinin hazırlanması, reddi miras davasının açılması, terekenin tespiti gibi davalarda profesyonel hizmet sunar.
Mirasçı Türleri
Miras hukuku iki tür mirasçı tanımlar: Yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılar. Türk Medeni Kanunu’nda yasal mirasçılar şöyle sıralanmaktadır: Kan hısımlar, sağ kalan eş, evlatlık ve devlet. Buna göre kan hısımlarında ilk olarak altsoy gelir. Altsoy miras bırakan kişinin çocuklarıdır ve hepsi mirastan eşit hakka sahip olur. Kan hısımlarında ikinci sırada anne ve baba gelir. Eğer ölen kişinin altsoyu yoksa, miras hakkı kişinin anne ve babasına geçer. Bunu büyükanne ve büyükbaba ve eğer onlar da yoksa evlilik dışı hısımlar takip eder. Atanmış mirasçı ise ölen kinin tüm mal varlığını yasal mirasçıların dışında bıraktığı, akrabalık bağı olmayan kişidir.
Miras Hukuku Davaları
Miras Hukuku pek çok dava ve uygulamayı içermektedir. Hakların korunması ve eşit ya da hakkaniyetli paylaşım yapılabilmesi için miras hukuku avukatı ile yol almak önemlidir. Miras hukuku avukatlarının baktığı davalar şöyle sıralanabilir:
- Vasiyetnamenin iptali,
- Mirasçıların terekeden alacakları pay ve oranlara ilişkin davalar,
- Tenkis
- Muvazaa davaları,
- Saklı pay ihlali nedeni ile açılacak davalar,
- Reddi miras,
- Terekenin tespiti,
- Sağ kalan eşin miras payı,
- Mirasçılıktan çıkarma iptal davaları,
- Murisin mirasının yasal ya da atanmış mirasçılar tarafından paylaşılamaması halinde ortaklığın giderilmesi,
- Miras payı denkleştirme,
- Mirastan yoksunluğun tespiti,
- Mirasta istihkak,
- Mirastan feragat sözleşmesinin iptali,
- Terekenin korunması,
- Terekenin mevcudunun tespiti,
- Mirasçının gaipliğine karar verilmesi,
- Gaiplik ve malvarlığının hazineye intikali,
- Reddi miras kararının iptali.
Vasiyetname Nasıl Düzenlenir?
Vasiyetname, miras bırakanın son isteklerini gösteren ve mirasını nasıl paylaştırdığını belirleyen yazılı belge veya sözlü beyandır. Resmi vasiyetname, el yazılı vasiyetname ve sözlü vasiyetname olmak üzere 3 türde vasiyetname düzenlenebilir. Bu işlemin yapılabilmesi için miras bırakanın bir resmi memura, sulh hakimine veya notere vasiyetini bildirmesi gerekir. Bunun üzerine kendisine kanun çerçevesinde yetki verilmiş olan kişi vasiyetnameyi yazar veya yazdırır ve okuması için miras bırakana verir. Miras bırakan vasiyetnameyi okur ve imzalar. Daha sonra yetkili memur da tarihini atarak imzalar. Ardından miras bırakan, vasiyetnameyi okuduğunu ve son isteklerinin vasiyetnamesinde yer aldığını yetkili memur huzurunda iki tanığa beyan eder. Tanıklar da kendi önlerinde beyanın gerçekleştiğini, miras bırakanın ehil olduğunu yazar ve imzalarlar. Burada altını çizmek gerekir ki vasiyetname içeriğinin tanıklara bildirilmesi zorunlu değildir.
Miras Sözleşmeleri
Türk Medeni Kanunu’nda miras sözleşmeleri ikiye ayrılır. Bunlardan biri olumlu miras sözleşmesidir. Olumlu miras sözleşmesi miras bırakanın, mirasını veya malının belirli bir kısmını sözleşme yaptığı kişiye bırakması için düzenlenir. Diğer sözleşme türü ise mirastan feragat sözleşmesidir. Mirastan feragat sözleşmesi ise miras bırakanın, bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan feragat edilmesine ilişkin hazırlanan sözleşmedir. Miras sözleşmelerinin yapılabilmesi için bu sözleşmeyi yapacak kişilerin ayırt etme gücüne sahip olması, ergin olması ve kısıtlı olmaması gerekir. Miras sözleşmeleri nasıl yapılır sorusunun cevabı ise önemlidir. Öncelikle miras sözleşmesi yapacak olan kişilerin aynı anda noterde bulunmaları şarttır. Noter miras sözleşmesinde yer alan beyanları önce yazar ve ardından metinler okunur. Taraflar miras sözleşmesi metinlerini tanıkların huzurunda imzalamalıdırlar. Miras sözleşmesi tanıklarının da şerh ve imzası gerekmektedir.
Mirasın Reddi Davası
Yasal veya atanmış mirasçılar kendilerine geçmiş olan mirası kabul etmek zorunda değildirler. Mirasçılar hür iradeleriyle kendilerine intikal eden mirası reddedebilirler. Bunun için açılan davalara ise reddi miras veya mirasın reddi davası denir. Atanmış mirasçı, miras sözleşmesi ile mirasçı atanmış olsa bile kendisine bırakılan mirası reddedebilir.
Mirası reddetmek isteyen yasal veya atanmış mirasçılar ayırt etme gücüne sahip ve ergin olmaları kaydı ile bu taleplerini kayıtsız ve şartsız olarak 3 ay içinde mahkemeye bildirmek zorundadır. Bu süre miras bırakanın ölümüyle başlar. Ancak kişi miras bırakanın vefatından habersizse, reddi miras süresi miras bırakın ölümünün öğrenildiği gün başlar. Bununla birlikte 3 aylık yasal süre içerisinde miras reddedilmezse, mirasçı mirası kayıtsız şartsız kazanır ve terekeye dair haklara ve terekeye ilişkin borçlara mirasçı olur.
Tereke, ölen ya da gaipliğine karar verilen kişinin mal varlığı, hak ve borçlarının tümüdür. Tereke ölen kişinin terk ettiği haklar ve borçlar anlamına gelir.