4857 Sayılı İş Kanunu’nun 18’nci maddesinin 1.fıkrasına göre İşverene, iş sözleşmesini işçinin davranışlarından kaynaklanan nedenlerle geçerli olarak feshetme imkanı verilmiştir. Bu yazımızda ‘’Performans Düşüklüğü’’ nedeniyle feshin şartlarına ve hukuki sonuçlarına yer vermekteyiz.
‘’Performans Düşüklüğü’’ İşverenler tarafından sıklıkla başvurulan bir fesih hali olmasına rağmen performans sebebiyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için aranan birtakım kriterlerin mevcut olması zorunluluğu bulunmaktadır Aksi takdirde geçerli nedenle feshin varlığından söz edilemez.
Örnek kabilinden hangi hallerin işverene, işçinin yetersizliği nedeniyle geçerli fesih hakkı bahşedeceği sayılmış olup bu haller;
- Ortalama olarak benzer olanlardan daha az verimli çalışma
- İşe yatkın olmama
- Öğrenme ve kendini yetiştirme yetersizliği
- Sık sık hastalanma
Gibi haller olup bu haller işçiyle yapılan iş sözleşmesi, işyeri personel yönetmeliği, kurumsal çalışma ilkeleri veya işyerine özgü performans değerlendirme kriterlerinde yer alan işçinin verimliliği ile ilgili beklentilerin karşılanamaması hallerinde de geçerli nedenle fesih hükümleri uygulanabilmektedir.
Performans en basit tanımıyla verimliliğin ölçülmesi olup işveren tarafından geçerli nedenle feshin varlığından söz edebilmek için Yargıtay İçtihatlarıyla belirlenmiş ölçütlerin sağlanması gerekmektedir.
Performans Sebebiyle Fesih Yapılabilmesi İçin;
- Performans kriterleri ve değerlendirme sistemleri önceden belirlenmelidir.
- Performans kriterleri gerçekçi ve makul olmalıdır.
- İşçiye tebliğ edilmelidir.
- Performansının sürekli bir düşüş eğilimine girmesi gereklidir.
- Savunması alınmalı sorunlar tespit edilmelidir.
- Feshin son çare olması ilkeleri uygulanmaya başlanarak önce düşük performans nedeniyle makul bir süre eğitim verilmelidir. Bu eğitimin verildiğinin ve süresinin imzalı olarak özlük dosyasında saklanması gerekmektedir.
- Eğitim sonrası kısada sayılmayacak makul bir zaman dilimi çalışması izlenerek düzelme sağlayıp sağlamadığı kontrol edilmelidir.
- Savunma alınmalıdır.
- Eğitime rağmen düzelme yoksa başka bir iş teklif edilmelidir.
Tüm açıklamalar ışığında; İşveren tarafından performans sebebiyle iş akdinin geçerli nedenle feshi, çok sıkı denetimlere tabi tutulmaktadır. Yukarıdan anılan maddelerin herhangi birinin eksikliği feshin geçersizliği için yeterli sebep kabul edilmektedir.