İmar planının iptali davası; vatandaşın imar planları ile ilgili itirazı sebebiyle açılır. İmar planları, basit çizimlerin ötesinde insan ve çevre ilişkisini esas alır. Modern imar planları; insan, çevre ve ilişkilerinde birey ve aile mutluluğunu, toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlık bir yapıya kavuşturma, yatırımlarda yer seçimleri ve gelişme eğilimlerini yönlendirme ve toprağı koruma kullanma dengesini belirleme amacıyla yapılır. İdareler bu temel şartları dikkate almadan imar planları ve düzenlemeleri yaparlarsa, açılacak davalarla iptal edilmeleri gerekir. Bu yazıda imar planının iptali davası açma süresi, imar planının iptali dava dilekçesi örneği, imar planı iptali sonuçları, kesinleşen imar planının iptali, imar planı iptali danıştay kararları, imar planı iptal edilirse ne olur, iptal edilen imar planı ve imar planı iptalinde kazanılmış haklar gibi konular ele alınacaktır.
İçindekiler
İmar Planı Türleri Nelerdir?
Genel olarak imar planlarının temel amacı sağlık, fen ve çevre koşullarına uygun planlama yapılmasıdır. İmar planları, 3194 sayılı İmar Yasasına göre hazırlanır. İmar Hukukunda planlar; kapsadıkları alan ve amaçları açısından bölge planları ve imar planları olarak ikiye ayrılır. İmar planları kademelendirildiği için planlar arasında bir hiyerarşi bulunur. Bölge planı; yerleşimlerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefler, faaliyetler ve alt yapıların dağılımını belirler. Gerekli görülen durumlarda bölge planlarını Devlet Planlama Teşkilatı yapar ya da yaptırır. Çevre düzen planı ise ülke ve bölge plan kararlarına göre konut, sanayi, turizm, tarım ve ulaşım gibi yerleşme ve arazi kullanma kararlarını tespit eder. Nazım imar planı; mevcutsa bölge ya da çevre düzen planlarına uygun bir şekilde hazırlanması gerekir. Mevcut haritalar üzerine eğer varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilir ve arazilerin genel kullanış şekillerini gösterir. Nazım imar planları, uygulama imar planlarının hazırlanmasının temelidir. Uygulama imar planı; tasdikli mevcut haritalar üzerinde varsa kadastral durumu işlenmiş şekilde nazım imar planına göre çizilir. Çeşitli bölgelerin yapı adalarını yolları ve uygulama için gerekli uygulama etaplarını ve diğer detayları gösterir.
İmar Planının İptali Davası Nasıl Açılır?
Belediyelerin planladığı imar planları, imar uygulamaları için yapılmaktadır. İmar planları, taşınmazların çevrelerinin iyileştirilmesi ve düzenlenmesi için gereklidir. İmar planlarının yapma işlemleri ve onaylanması Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, büyükşehir belediyesinin ve ilçe belediyelerinin görevleri arasında yer alır. İmar planı onaylandıktan sonra uygulamaya geçilir. Eğer vatandaşın imar planıyla ilgili memnuniyetsizliği ya da şikayetleri varsa imar planının askıya çıkmasının ardından 30 gün içinde belediyeye başvurması ve itiraz etmesi gerekir. Eğer itirazı kabul edilmezse 60 gün içinde idare mahkemelerine giderek imar davası açması gerekir. İmar planları eğer hukuka aykırı ise imar planının iptal davası açılarak aykırılık ortadan kaldırılır.
İmar Planı İptali İçin Sebepler Nelerdir?
İmar planı iptal edilmesi için belirli gerekçeler olmalıdır. Eksik inceleme yapılması, imar planının turizm mevzuatına aykırı olması, imar planı yapımında sosyal donatılarda eşdeğer alanın ayrılmaması, ilk kez yapılmış imar planının ya da üzerinde değişiklikler yapılmış olan imar planının üst ölçekte olan planlarla uyumlu olmaması, imar planını değiştirirken gereken usul kurallarının çiğnenmesi, eski eser mevzuatına karşı bir aykırılığın olması, mahkemelerin iptal kararlarına uygun olmaması, teknik yetersizlikler, plan müellifinin yeterli olmaması, yatırım yapacak olan kuruluşun imar planı hakkında görüşlerinin alınmaması, planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına karşı olması, imar planı tadilatı yapılırken yapılan değişiklikler sonucunda imar planının bütünlüğünün bozulması, eşit durumlarda ayrımcılık yapması, bazı arazi sahiplerini koruma ve menfaatlendirme amacı gütmesi bu nedenler arasındadır.