Kelime anlamı olarak velayet, veli olma durumu, velilik anlamına gelmektedir ve reşit olmayan her çocuk, yani 18 yaşın altındaki her çocuk anne ve babasının velayeti altında bulunmaktadır. Yasal bir durum söz konusu olmadığı sürece velayet anne ve babadan alınamaz. Velayet davası ise boşanma davalarının ardından açılan bir dava türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Aile Mahkemesine açılan velayet davası, genellikle müşterek çocuğun velayeti kendisinde bulunmayan eşin, diğer eşe açtığı bir dava türüdür.
Boşanma davalarının ardından görülen velayet davaları, müşterek çocuğun velayeti kendisinde olmayan eşin, diğer eşe karşı açtığı bir dava türüdür. Aile Mahkemesine açılan velayet davaları sürecinde pek çok unsur dikkate alınmaktadır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 337, 340, 342 ve 346. maddelerince çocukların bakım, eğitim-öğretim ve korunmasıyla temsil edilme görevlerini kapsayan velayet, ebeveynin velayeti altındaki çocukların kişiliklerine ve mallarına ilişkin hakları, ödevleri, yetkileri ve yükümlülüklerini içermektedir. Anne ve babaların çocuklarına yönelik hak ve ödevleri ise çocuklarının bakım ve ihtiyaçlarını karşılamak, eğitim haklarından faydalandırmak ve eğitim masraflarını karşılamak ve çocuk reşit olana kadar geçimini sağlamaktır. Boşanma davalarında genel olarak müşterek çocuğun velayeti anneye bırakılsa da babaya bırakıldığı durumlar da vardır. Öte yandan, eşler birbirilerine velayetin değiştirilmesine yönelik olarak velayetin değiştirilmesi davası da açabilmektedirler.
DETAYLI BİLGİ İÇİN BOŞANMA AVUKATI SAYFAMIZI ZİYARET EDİN.
www.cetinkayahukuk.com/bosanma-avukati
İçindekiler
Velayet Konusunda Nelere Dikkat Edilmektedir?
Velayet Davalarında hakim müşterek çocuğun velayetine dair karanı verirken bazı kriterleri gözetmektedir. Bu kriterler şunlardır:
*Çocuğun maddi ve manevi açıdan daha iyi yaşayabileceği yerde kalması
*Çocuğun arkadaşlarından ve sosyal çevresinden ayrılmaması
*Çocuğun okulundan ayrılmak durumunda kalmaması
*Çocuk eğer kendini ifade edebilecek yaştaysa ki bunun sınırı 8’dir, hakim çocuğun görüşüne de başvurabilmektedir.
Velayet Davası Ne Kadar Sürer?
Boşanmış veya boşanma aşamasındaki müşterek çocuğu bulunan eşlerin önüne çıkan temel konulardan biri velayet ve dolayısıyla velayet davalardır. Velayet talepleri boşanma davası süreci içerisinde görülebilmekte, eşler dava sürecinde velayet konusunda aralarında anlaşmaya varabilmektedirler. Ancak anlaşma sağlanamayan durumlarda, boşanma gerçekleştikten sonra da velayetin değiştirilmesine yönelik olarak velayet davaları açılabilmektedir. Boşanma davalarının içerisinde görülen velayet davaları, genel olarak boşanma davasının sonuçlanma süresi olan 449 gün içerisinde boşanma kararı ile birlikte karara bağlanmaktadır. Ancak velayetin değiştirilmesi davasının makul süresi 209 gün olarak kabul edilmektedir.
Velayet davası sürecinde bilinmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Velayeti almak isteyen eşin çocuğun bakımı, eğitimi, sağlığı gibi konulara yönelik olarak ne gibi imkanlar sunabileceğini en iyi şekilde ifade etmelidir. Bu noktalar anlaşılır ve ikna edici olarak ifade edilirse velayet davası süreci de çok uzamamaktadır. Öte yandan velayet davalarının ne kadar süreceği kesin olarak bilinemez. Velayet davalarında davanın hangi şehirde açıldığı, mahkemenin yoğunluğu, sunulacak deliller, tanıkların dinlenmesi gibi etkenler dava sürecini uzatabilir veya davanın daha kısa sürede sonuçlanmasına etkide bulunabilir. Velayet davalarında bir avukat desteği almak dava süresinin son derece etkili olabilmektedir.
Velayetin Değiştirilmesi Davası Ne Kadar Sürer?
Boşanma davası içerisinde görülen velayet davalarının yanı sıra, boşanmanın ardından açılan velayet davaları da görülmektedir. Bu tür davalara velayeti değiştirme davası denilmektedir. Bu tip davalar genel olarak eşlerin birbirlerine çocuklarını göstermeme, çocuğu tercih etme yaşına erişme, müşterek çocuğun velayetinin bulunduğu eşin, çocuğun bakım ve ihtiyaçlarını karşılayamaması gibi durumlarda açılabilmektedir. Çocuğun velayeti kendisinde bulunan eşin çocuğa kötü muamele yapması da velayetin değiştirilmesi davası açılmasına önemli bir sebeptir ve böyle bir durum varsa ispatlamak gerekmektedir. Basit yargılama usulüne göre yapılan Velayet davalarında hedeflenen, davanın 209 gün içerisinde sonuçlanmasıdır.
Velayet davası süresini etkileyen aşamalara da değinmek gerekmektedir.
*Velayet davalarında süreç dava dilekçesinin hazırlanması, dava açılması ve Aile Mahkemesine başvurulması aşamasıyla başlamaktadır.
*Velayet davası dilekçesinin incelenmesi ve tensibin hazırlanması 7 gün sürmektedir.
*Velayet dava dilekçesinin davalı tarafa tebliğ edilmesi ise 30 gündür.
*Tebliğ edilen dava dilekçesine, davalı tarafın cevap verme süresi 14 gündür.
*Duruşma aşamasında, önce inceleme süresi 60 gündür.
*Ön inceleme duruşması gerçekleştikten sonra eksik delillerin toplanması aşamasına geçilir. Bununla birlikte ikinci duruşmanın gerçekleşmesi için belirlenen süre 70 gündür.
*Aile Mahkemesince velayet konusunda verilen kararın gerekçeleriyle yazılması ve hakimin bu gerekçeleri onaylama süresi 30 gündür.
Velayetin Değiştirilmesi Kararına İlişkin Haklı Sebepler
Velayetin değiştirilmesi davalarında hakim kararını verirken haklı birtakım sebeplerin olması gerekmektedir. Bu sebepler arasında çocuğun velayeti kendinde bulunan eşin evlenmiş olması sayılmamaktadır. Bu sebepten ötürü velayetin değiştirilmesi davası açılamaz. Ancak çocuğun velayeti kendinde bulunan eşin evlendiği kişinin çocuğa kötü muamelede bulunduğu ispat edilirse, velayeti değiştirme davası açılabilmektedir. Çocuğun velayeti kendinde bulunmayan eşin diğer eşe velayet davası açabilmesi içinse şu koşulların tespit edilmesi gerekmektedir:
*Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi yani velayeti kendinden bulunan eşin çocuğun bakım, eğitim, geçim gibi ihtiyaçlarını karşılamaması
*Çocuğu fiilen başkasına bırakılması, yani velayeti anneye bırakılan bir çocuk sürekli babanın yanında kalıyorsa annenin velayet görevini gereği gibi yerine getirmediği anlamı çıkarılabilir ve dava açılabilir.
*Müşterek çocuğun diğer tarafa gösterilmemesi de bu tür davaların açılması için geçerli bir sebeptir.
*Anne veya babanın çocuğun bedeni, fikri, ahlaki gelişimini etkileyebilecek davranışlarda bulunması da velayetin değiştirilmesi davası açılmasına yönelik önemli bir gerekçedir.
DETAYLI BİLGİ İÇİN BOŞANMA AVUKATI SAYFAMIZI ZİYARET EDİN.
www.cetinkayahukuk.com/bosanma-avukati
Diğer Yazılarımız:
Çocuğun Velayeti Anneye Mi Verilir?